Biểu đồ dưới đây sẽ so sánh năm tính cách chúng ta vừa thấy ở trên và nêu bật được điểm khác biệt giữa những tính cách ấy: Nhưng trước khi bắt đầu học cách tiếp cận giải quyết vấn đề, cho phép tôi giới thiệu với bạn những Người-Biết-Cách-Giải-Quyết-Vấn-Đề cùng những người bạn của họ. Bạn có thể dùng nó để xác định rõ kết luận cần có và những cơ sở của bạn trước khi tiến hành thu thập dữ liệu và phân tích để nâng cao hiệu quả một cách đáng kể.
John nghĩ: Chiếc túi gậy gôn này có thể bán được nhiều tiền lắm đây. Như Đậu Phụ nói: Chúng ta chỉ mới báo tin cho một số bạn ngồi gần trong lớp biết mà thôi, còn nàng Nấm có lẽ chẳng mời ai vì tuy nàng trông có vẻ kiêu ngạo nhưng thực ra lại hay xấu hổ. Tất cả những gì bạn cần làm là mở ti vi hay radio lên và nghe báo cáo về tình hình lưu thông.
Ví dụ, hãy xét một học sinh có điểm số môn toán cứ giảm dần. Hơn thế nữa, 90% số học sinh ấy dự định sẽ tiếp tục xem những buổi diễn sau! Nàng Nấm, Cà Tím và Đậu Phụ một lần nữa lại lên sân khấu.
Rõ ràng là giá trị của lối tư duy tập trung vào giải quyết vấn đề đã được mở rộng, vượt xa khỏi phạm vi lớp học để đi vào mọi mặt của đời sống. Mặc dù chúng rẻ hơn đĩa CD và game nhưng cậu mua chúng thường xuyên hơn. Giờ đây em hoàn toàn tin chắc trường Amazon là tốt nhất cho mình.
Hai giải pháp có thể là: (1) tăng diện tích nắp lọ hay (2) tăng lượng hạt tiêu rơi ra khỏi nắp lọ. Ví dụ, trong trường hợp của John, cậu cắt bỏ toàn bộ nhánh tiền từ người khác vì mục tiêu của cậu là giải quyết vấn đề này mà không phải nhờ đến sự giúp đỡ của bất kỳ ai. Bằng cách nhờ John làm poster, vị trí của hành động số 4 đã chuyển từ góc dưới bên trái sang góc trên bên phải, như hình trên.
Sự đánh giá của mình có chính xác không? Dựa vào những thông tin nào mà mình đánh giá như thế? Nó có chính xác và được cập nhật không hay chỉ dựa vào chủ quan? Mình nên làm gì để những lựa chọn này thêm hấp dẫn? Bạn biết đấy, đứng bên ngoài mà chỉ trích thường rất dễ, nhưng bắt tay vào làm thì thật sự không đơn giản chút nào. Điều khác biệt duy nhất là cô đang đến trường Amazon chứ không phải là trường Rio.
Giả sử lúc này bạn không phải vội vã bắt xe buýt, hãy vẽ một sơ đồ cây Có/Không để tìm hiểu xem tại sao bạn không thức dậy đúng giờ. John nghĩ: Chiếc túi gậy gôn này có thể bán được nhiều tiền lắm đây. Phân tích #3: John có thể tăng thêm bao nhiêu thu nhập nhờ thay đổi việc làm?
Chỉ sau trải nghiệm đó, tôi mới hỗ trợ bằng cách đưa ra những câu hỏi quan trọng để trao cho các em những kỹ năng giải quyết vấn đề mà chúng sẽ thấy vố cùng bổ ích trong những dự án tương lai. Hôm đó, Cà Tím mượn cây đàn của anh trai mình và bắt đầu tự học đàn. Kiwi - một cầu thủ bóng đá đầy đam mê đang tìm trung tâm huấn luyện tốt nhất ở Brazil.
Bạn muốn dành càng nhiều thời gian bên bà càng tốt, nhưng bạn phải có mặt ở nhà trước 10 giờ tối vì sáng sớm hôm sau bạn có một buổi tập khúc côn cầu. Tôi muốn gì = Một chiếc máy vi tính cũ hiệu Apple giá dưới 500 đô la. Trường nằm trong một dãy núi cách xa Rio hơn hai giờ chạy xe.
Thế là cậu có 25 đô-la bán sách và 25 đô-la bán túi gậy gôn. John Bạch Tuộc - một thanh niên sáng dạ nuôi hoài bão trở thành họa sĩ đồ họa vi tính đang cần mua chiếc máy tính đầu tiên. Khi sắp xếp các khoản mua sắm vào ma trận, lập tức cậu thấy rõ mình nên cắt giảm mua đĩa CD và game.