Vậy mà tôi sẽ khuyên hoài bạn thân và cả kẻ thù của tôi phải đọc thơ rồi mới đọc những thể loại văn khác. Nó chỉ cần thay đổi công việc, chứ không cần nghĩ, trừ những lúc ngủ. Sau cùng, khi lựa công việc đầu để làm trong giờ rưỡi buổi tối bạn chỉ nên theo sở thích va xu hướng của bạn thôi.
Trái lại, chắc chắn là giá trị 8 giờ ở sở còn tăng lên là khác. Lẽ dĩ nhiên là bạn thích đọc báo (việc này có thể làm trong khi đợi bữa) hơn là nghĩ tới cái bổn phận bình thường mà quan trọng ấy - bổn phận tự xét mình - thì cái đó tùy bạn. Thật ra, khó tưởng tượng được trạng thái tinh thần của một người đọc xong tập tạp bút của Hazlitt mà không muốn đọc ngay một vài bài thơ nào rồi mới ăn cơm.
Tiểu thuyết càng hay càng dễ đọc. Ông miễn cưỡng làm việc, càng trễ chừng nào cành hay; và vui vẻ đứng dậy ra về, càng sớm chừng nào càng tốt. Một thái độ như vậy tất nhiên là diệt hết hứng thú của 16 giờ đó và kết quả là nếu ông ta không tiêu phí thời gian đó thì cũng chẳng đếm xỉa gì tới nó cả, coi như ở ngoài lề đời sống.
Chúng ta không bao giờ có thêm chút thì giờ nào đâu. Người ta phải thăm bạn bè. Nếu bạn muốn, thì bạn có thể mỗi giờ sống một đời sống mới được.
Chắc là bạn muốn tin rằng hạnh phúc không sao đạt được. Mỗi người và trường hợp mỗi người đều riêng biệt. Thành một nhà chuyên môn cũng thú lắm chứ!
Quyết tâm ngừng công việc lại để tránh cái nguy đó, là một giải pháp vô ích. Thơ bắt óc ta làm việc nhiều hơn tiểu thuyết, nếu trong thơ có phần tưởng tượng. Nhưng bạn cũng không có thể tiêu non thời gian được.
Bạn chưa biết thưởng thức tường tận từng tiếng vì bạn chưa bao giờ luyện tai nghe như vậy. Nó là hình thức cao nhất của văn chương. trong chương trước, tôi đã kể tên Marc Aurele và Epictete.
Tôi chỉ có thể xét một trường hợp thôi và trường hợp đó không thể là trường hợp trung bình, vì không có trường hợp nào là trường hợp trung bình, cũng như không có người nào là người trung bình. Vậy mà người ta cứ bảo thời giờ là tiền bạc chứ. Còn đi trên đường hoặc ngồi trong góc xe mà tập trung tư tưởng thì ai mà biết được? Có thằng tướng ngu nào cười bạn đâu?
Hai mươi bốn giờ đó là của bạn đấy, không có của cải nào quý hơn. Sự thật ấy đáng buồn lắm, chán nản lắm, u uất lắm phải không bạn? Nhưng tôi cho là đẹp đẽ kia đấy, vì có gắng sức thì ý chí ta mới mạnh được khi làm một việc đáng làm. trọng chương trình là một cách vừa phải, sống một cách không quá khắc khổ, mà cũng không thả lỏng quá, là một việc không dễ dàng lắm như những người thiếu từng trải thường tưởng lầm đâu.
Có thời giờ thì bạn có thể kiếm ra được tiền bạc - thường là như vậy. Bạn quên cả bạn bè cùng mệt nhọc, và buổi tối đó thấy thú vị làm sao. mà trong khi làm việc, ông không cho bộ máy của mình chạy hết công suất của nó đâu.