Ở đây, chúng tôi chưa bàn luận về đọc đồng chủ đề - đọc nhiều cuốn sách về cùng một chủ đề - mà chúng tôi muốn đề cập tới sự cần thiết phải đọc thêm các cuốn sách khác như những phương tiện hỗ trợ bên ngoài trong quá trình đọc một tác phẩm cụ thể. Có thể họ không cần viết hay nói ra mọi thứ một cách rõ ràng, nhưng nếu được yêu cầu tường thuật lại cấu trúc cuốn sách thì có thể họ sẽ làm gần giống công thức chúng tôi nêu trên. Không thể coi chúng là ba từ khác biệt vì cả ba đều có chung gốc X.
Cần nhớ rằng, tiêu chí phân loại này chỉ áp dụng với những cuốn sách hoặc là khoa học hoặc là triết học, chứ không áp dụng với những cuốn sách viết về các lĩnh vực khác. Chúng chỉ là những tác phẩm lý thuyết - những công trình khoa học. Với sách mô tả, bạn thường đặt câu hỏi về ngữ pháp và logic.
Bên cạnh những lý lẽ, chúng tôi đã trích dẫn lời của Basil Willey về sự khó khăn và tầm quan trọng của việc tìm ra những giả thuyết ngầm của một tác giả. Chúng tôi gọi chúng là tiểu sử bình thường. Nền văn minh Trung cổ chủ yếu dựa trên văn nói vì sách thời đó rất hiếm và khó tìm.
Nhưng đây lại là điều cần thiết mỗi khi bạn đọc phân tích một tác phẩm nào đó. Tác phẩm Thần học Summa được chia làm nhiều phần, nhiều bài luận, các câu hỏi và các bài viết. Một cuốn bách khoa toàn thư sẽ không trung thực nếu có ý kiến riêng của các biên tập viên mà không được số đông hưởng ứng.
Việc yêu cầu bạn phác thảo những phần chính của cuốn sách, và chỉ ra chúng minh chứng và phát triển chủ đề chính như thế nào, chính là để hỗ trợ bạn nói về tính chỉnh thể của cuốn sách. Tán thành mà không hiểu gì là vô nghĩa, còn phản đối mà thiếu hiểu biết là trơ tráo. Lợi ích của hình thức đọc này lớn đến mức có thể bù đắp những khó khăn khi học cách thực hiện nó.
Chúng hữu ích vì thứ nhất, chúng có thể nhắc bạn nhớ lại nội dung một cuốn sách mà bạn đã đọc. Đó là các bản trường ca nổi tiếng như Iliad và Odyssey của Homer, Aeneid của Virgil, Divine Comedy (Vở hài kịch thần thánh) của Dante và Paradise Lost (Thiên đường đánh mất) của Milton. Bạn có thể thấy điều này trong định lý 5: Trong một tam giác cân, các góc ở đáy bằng nhau - định lý này liên quan đến định lý 3: Đường thẳng ngắn hơn bị cắt ra từ một đường thẳng dài hơn.
VẠCH NHỮNG ĐƯỜNG THẲNG NGOÀI LỀ: Để nhấn mạnh những nhận định đã được gạch dưới, hay chỉ rõ một đoạn quá dài không gạch dưới được. Cũng như âm nhạc cần phải được lắng nghe, một vở kịch nếu chỉ nằm trên giấy sẽ thiếu yếu tố hoạt động thể chất và người đọc sẽ phải bù đắp sự thiếu hụt này bằng cách duy nhất là tưởng tượng mình đang xem vở kịch diễn trước mắt. Nhưng đây lại là điều cần thiết mỗi khi bạn đọc phân tích một tác phẩm nào đó.
Còn những người mới đọc sách có thể hoàn thành một phần việc ở hai giai đoạn đầu ngay từ quá trình đọc kiểm soát có hiệu quả. Còn độc giả các tác phẩm thơ ca hay giả tưởng không hành động như vậy, mà tuỳ theo tác phẩm tác động đến độc giả như thế nào thì độc giả hành động như thế. Bạn nên đọc nó như đọc lịch sử.
Độc giả đó có nhiệm vụ phải chấp nhận các nguyên tắc đầu tiên là đúng, sau đó phải đọc sách thật kỹ. Ví dụ, trong vở Hamlet, hồi II, cảnh ii, Polonius thông báo cho đức vua và hoàng hậu rằng hoàng tử Hamlet đã hoá điên vì yêu Ophelia cô gái đã từ chối những lời tỏ tình của chàng. Những nguyên tắc này rất dễ thấy nếu họ nêu lên trong cuốn sách bạn đang đọc.
Khi chúng ta tuân theo và áp dụng các quy tắc này vào bất cứ cuốn sách nào, ta có thể trả lời các câu hỏi Cuốn sách nói về cái gì? và Cuốn sách nói về vấn đề đó như thế nào?. Vì vậy, mọi từ đều có nguồn gốc lịch sử, có vai trò văn hoá trong suốt quá trình biến đổi và phát triển. Vì thế, ngay cả khi bạn là một người luôn bận rộn và hay gặp vướng mắc với việc đọc sách, hãy thử tìm lời giải trong Đọc sách như một nghệ thuật, biết đâu bạn sẽ thay đổi quan điểm của mình.